Δευτέρα 1 Αυγούστου 2022

Κυκλοφορεί το μυθιστόρημα της ΕΛΕΝΗΣ ΠΟΥΛΗΜΕΝΟΥ με τίτλο "Χρόνος ...22"


 Η ΕΛΕΝΗ ΠΟΥΛΗΜΕΝΟΥ (φωτο), νεαρή εκπαιδευτικός και συγγραφέας, που ζει στην Αθήνα, (ο πατέρας Γρηγόρης με καταγωγή από τους Κυνοπιάστες), έγραψε το νέο της μυθιστόρημα "ΧΡΟΝΟΣ ...22", με ιστορικό υπόβαθρο την καταστροφή της Σμύρνης και την προσφυγιά.

Το μυθιστόρημα «Χρόνος…’22» είναι ένα απροσδόκητο ταξίδι στον χρόνο.
Δύο έφηβοι, ο Πέτρος και η Ερατώ, φυγαδεύονται από τη Σμύρνη το 1922 για να γλιτώσουν από τις σφαγές. Ταξιδεύουν στον χρόνο και φτάνουν, το 2022, στον Πειραιά. 100 χρόνια μετά, είναι ακόμη έφηβοι. Καλούνται, όμως, να προσαρμοστούν σε μια νέα εποχή που, σε αντίθεση με αυτούς, έχει αλλάξει πολύ.
Τι έχει μεταβληθεί μέσα σε μία αιωνιότητα; Τι παραμένει αναλλοίωτο; Τι μπορεί να προσφέρει το παλιό στο νέο; Αξίζει να αναμείξεις το παρελθόν με το παρόν για να φτιάξεις το μέλλον; Τι απαντούν οι δύο Μικρασιάτες έφηβοι σε όλα αυτά; Τι απαντούν οι σημερινοί έφηβοι; Τι απαντούν οι Έλληνες και τι ο κάθε Άνθρωπος;
Το βιβλίο με 232 σελίδες, εκδόθηκε στην Αθήνα από το Ίδρυμα Νεότητος και Οικογένειας Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, το 2022 και κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία. ISBN: 978-960-89359-8-3
Γλώσσα πρωτοτύπου: ελληνικά - Τιμή: 10.00€ Φ.Π.Α.: 6%



Aggeliki Sourvinou-tsagaropoulou, Θωμάς Σούλος και 5 ακόμη

Τρίτη 5 Ιουλίου 2022

Άδεια για το διήμερο ΠΑΝΗΓΥΡΙ της ΑΓ. ΚΥΡΙΑΚΗΣ Χρυσίδας, στις 6 Ιουλίου του 1820!

 «ΦΩΣ» ΑΠΟ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΠΡΟΕΣΤΟΥ ΤΩΝ ΚΥΝΟΠΙΑΣΤΩΝ ΣΤΗΝ «ΕΚΛΑΜΠΡΟΤΑΤΗ ΠΟΛΙΤΖΙΑ» ΤΗΣ ΑΓΓΛΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΠΡΙΝ 202 ΧΡΟΝΙΑ

Το πανηγύρι της Αγίας Κυριακής στη Χρυσίδα, είναι γνωστό στην εποχή μας από τότε που έγινε χωριστή (δεύτερη) ενορία των Κυνοπιαστών, το 1985. Ένα, ωστόσο, έγγραφο των Αρχείων Ν. Κερκύρας, που έθεσε στη διάθεσή μας ο ερευνητής Γιώργος Πουλής, αποκαλύπτει ότι το πανηγύρι αυτό είναι πολύ παλαιότερο απ’ όσο μπορούσαμε να φανταστούμε.

Συγκεκριμένα, το αρχειακό έγγραφο παρουσιάζει μίαν επιστολή του προεστού (προέδρου θα λέγαμε σήμερα) των Κυνοπιαστών, Σπυρίδωνος Πουλημένου, προς την πανίσχυρη «εκλαμπροτάτη πολιτζία», την αστυνομία της πρώτης περιόδου της αγγλοκρατίας, με ημερομηνία 6 Ιουλίου 1820!


Στην επιστολή του (φωτο) που συντάσσεται κατά την τυπολογία της εποχής και με όρους απόλυτης υποταγής, ο προεστός ζητά άδεια για το διήμερο πανηγύρι (τετράδι και πεύτι!) της γιορτής και την παρουσία ένοπλης δύναμης πολιτοφυλακής για την τήρηση της τάξης σ’ αυτό.

Σημειώνεται ότι στα πανηγύρια όπου γινόταν μεγάλη συνάθροιση κοινού και εκτός ελέγχου διασκέδαση (με άφθονη οινοποσία) ήταν συχνές οι παρεξηγήσεις και τα επεισόδια που μπορούσαν να φτάσουν σε ακραίες καταστάσεις, οπότε, οι δυνάμεις της πολιτοφυλακής λειτουργούσαν αποτρεπτικά ή κατασταλτικά.

Η επιστολή αποδελτιωμένη κατά γράμμα (με τη δική της ορθογραφία), καθώς το σχολείο των Κυνοπιαστών ιδρύεται έξι χρόνια μετά (το 1826), έχει ως εξής:


Εκλαμπροτάτοι πουλιτζία δουλικός την προσκινό

Με την παρούσαν μου σας δύνο είδεισην ότι δια την άβριον επτά του τρέχοντος γίναιται πανηγίρι της αγίας κιριακής εις την κρισίδα όμως να στίλεται την άδιαν δια να γενή το αυτό πανηγίρι εάν είναι με τον ορισμόν σας.

Ομίος γράπσται και του πενήνταρχου να ασκόσι τα άρματα δια πεφίλαξιν του αυτού πανηγιριού και δια ταις διό ημέραις τετράδη και πεύτι.

Παρακαλό σας να με συνχορέσεται όπου δεν ημπορό να έλθο σοματικός επιδότης και με πονή το ποδάρι από ροδοπύλια και είμε εις το σαρόκο εις το σπιτζεριό του Ι. Μπίτζι και με γιατρέβη.

Ταύτα και σας προσκινό

1820 ιουλίου 6/18

Ο υποκλυνέστατος δούλος της

Σπυρίδων Πουλημένος

Προεστός του χορίου Κυνοπιάστες

Πηγή: ΓΑΚ – ΑΝΚ, Αρχείο Εκτελεστικής Αστυνομίας, φάκελος 861

Ο φετινός εορτασμός 

Ως μία από τις πιο σημαντικές γιορτές του Ιουλίου στην περιοχή μας, γιορτάζεται κι εφέτος το διήμερο 6 και 7 του μήνα, η μνήμη της Αγίας Κυριακής, στην ομώνυμη εκκλησία του οικισμού Χρυσίδας της Δημοτικής Κοινότητας Κυνοπιαστών.

Την παραμονή της γιορτής ψάλλεται ο πανηγυρικός Εσπερινός και ανήμερα

της γιορτής, τελείται πανηγυρική μετ’ αρτοκλασίας, Θεία Λειτουργία.

Παραμονή και ανήμερα της γιορτής, γίνεται και το καθιερωμένο μεγάλο παραδοσιακό πανηγύρι, με τη συμμετοχή πλήθους κατοίκων της ευρύτερης περιοχής. 

Το ιστορικό της εκκλησίας


Η Αγ. Κυριακή Χρυσίδας και το ποτάμι, σε πίνακα Άγγλου ζωγράφου, το 1840

 

O σημερινός ενοριακός ναός της Αγίας Κυριακής στον οικισμό της Χρυσίδας του Δημοτικού Διαμερίσματος Κυνοπιαστών της Δ.Ε. Αχιλλείων Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας, ήταν πριν το 1985 ένα ταπεινό ξωκλήσι της ενορίας της Υ.Θ. Ελεούσας Κυνοπιαστών. Ξωκλήσι που διατηρούσε τα βασικά χαρακτηριστικά του από τότε που κατασκευάστηκε στα τέλη του 18ου αιώνα. Ιδιαίτερο ωστόσο, ενδιαφέρον έχει το ιστορικό της ίδρυσης της εκκλησίας της Αγ. Κυριακής Κρησίδας ή Χρυσίδας, για το οποίο έχουμε συλλέξει τα εξής στοιχεία:

Ιδρύθηκε ως συναδελφικός ναός με άδεια θεμελίωσης που έλαβαν οι κτήτορές του τόσο από τον Γενικό Προβλεπτή της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας του Αγ. Μάρκου (Βενετίας) στην Κέρκυρα αλλά και του Μεγάλου Πρωτόπαπα της Ορθόδοξης Εκκλησίας το 1785.

Επί θεμελίω βαλλείν λίθον και οικοδομήσαι Ναόν, ον ητήσαντο...

Ειδικότερα, για την ανέγερση της Εκκλησίας της Αγίας Κυριακής και του Αγίου Νικοδήμου, στα 1785, απαιτήθηκε η άδεια του Μεγάλου Πρωτόπαπα Δημητρίου Πετρετίνου (φωτο) και την έγκριση της Ενετικής διοίκησης του νησιού και προσωπικά του Υψηλοτάτου Νικολάου Έριτζου, Βαϊλου Ιππέως.

Στα στοιχεία που προέρχονται από έρευνα που διενήργησε στα Γενικά Αρχεία Κέρκυρας, ο ερευνητής Κώστας Γραμμένος, περιλαμβάνονται και η ίδια η άδεια του Μεγάλου Πρωτόπαπα για τη θεμελίωση της εκκλησίας. Στην άδεια αυτή αναφέρεται στο σχετικό αίτημα των ιερέων και πολλών κατοίκων των Κυνοπιαστών, γίνεται αυτοψία από τον ίδιο τον Μεγάλο Πρωτόπαπα "επί τόπον λεγόμενον Χρυσίδα, περιοχή του άνωθεν χωρίου" και καταλήγει:  

"Περέχομεν άδειαν τοις αυτοίς, με την τάξιν του ευχολογίου, επί θεμελίω… βαλλείν λίθον και οικοδομήσαι Ναόν, ον και ητήσαντο, επ’ ονόματι του Αγίου Νικοδήμου και Αγίας Κυριακής… εις σωτηρίαν των τε κτητόρων και πάντων των ορθοδόξων».


Ο εφημέριος είχε τότε ανακοινώσει ακόμη και το πρακτικό εκλογής δύο επιτρόπων (Κουμεσίων Κυβερνητών) της εκκλησίας της Οσιομάρτυρος Αγίας Κυριακής, από τη σύναξη της Αδελφότητας των Κυνοπιαστινών, μπροστά στην εκκλησία της Υ.Θ. Ελεούσας των Κυνοπιαστών, στις 11 Σεπτεμβρίου του 1788.


Ο νέος ναός οικοδομήθηκε, όπως αποκαλύπτει άλλο αρχειακό έγγραφο πάνω στα ερείπια παλαιότερης εκκλησίας και αφιερώθηκε όχι μόνο στην Αγ. Κυριακή αλλά και στον ΄Αγιο Νικόδημο και κτήτορές του ήταν 70 περ. αγρότες των Κυνοπιαστών, οι οποίοι για 6 - 7 μήνες το χρόνο, ζούσαν σε καλύβες (κατοικιές) στη Χρυσίδα, κοντά στα χωράφια που καλλιεργούσαν. Τον τόπο για την οικοδόμηση της εκκλησίας και των πλαϊνών βοηθητικών οικημάτων διέθεσε η οικογένεια των Πενηνταρχαίων (Σπύρου και Ευσταθίου και Χριστόδουλου Πουλημένου), που είχε και έχουν σε μεγάλο βαθμό οι απόγονοί τους, στην ιδιοκτησία τους την ευρύτερη περιοχή.

Τον Ευστάθιο Πουλημένο - Πενήνταρχο του (ποτέ) Σπύρου, τον βρίσκουμε δωρητή στην εκκλησία της Υ.Θ. Ελεούσας των Κυνοπιαστών το 1820 αλλά και κυβερνήτη (επίτροπο) της Αγ. Κυριακής το 1850.                         

Η αγιογράφηση

Ο ναός αγιογραφήθηκε κατ' αρχήν στη δεκαετία του 1790 και αργότερα, το 1856. Για τη δεύτερη αυτή αγιογράφηση και άλλα διορθώματα των εικόνων στα Αρχεία Ν. Κερκύρας (Αρχείο Θρησκείας, Φ. 224, υπ. 9) βρέθηκε σχετικό έγγραφο που αναφέρει:

 

1856 Ιουλίου 9 Ε.Π.Ι Εξαικαθαρίζω εγώ ο κάτοθεν ήπογεγραμένος δη έλαβα/ τους Κυρίους Επιτρόπους τής Εκκλισίας της Άγιας/ Κυρηακής εις την περιοχήν Κρυσίδας δια ήκοδομές/ όπου έκαμαν εις την αυτήν Εκκλησίαν ήγουν ήκονογρα/ψίαις καί άλα διορθόματα τάλαρα βενέτικα οκτώ/8.

Τους απαφήνεται το παρόν εις ένδιξην αληθίας/ και ηποσημιούμαι/Ίερεύς Δημήτριος Καλικιόπουλος. 

(η ορθογραφία είναι του πρωτοτύπου)

Ξωκλήσι 200 χρόνια και ενοριακός ναός 37 χρόνια 

Για 200 περίπου χρόνια από τη θεμελίωσή της, η εκκλησία της Αγ. Κυριακής της Χρυσίδας ήταν ο τόπος προσευχής των αγροτών της περιοχής και των περαστικών και λειτουργούσε δύο φορές το χρόνο. Την μία για τη γιορτή της στις 7 Ιουλίου και την άλλη, τη Δεύτερη μέρα του Πάσχα, οπότε η λιτανεία από την «μητρική» εκκλησία της Υ.Θ. Ελεούσας Κυνοπιαστών, 4 χλμ. μακριά, κατέληγε εκεί για να μεταφέρει το μήνυμα της Ανάστασης στους ανθρώπους και τη φύση.

Στα 1985, ο οικισμός της Χρυσίδας και η ευρύτερη περιοχή προς το Πέραμα και του Βρυώνη είχε συγκεντρώσει μεγάλο μόνιμο πληθυσμό κατοίκων και ο μακαριστός μητροπολίτης Κερκύρας Τιμόθεος, ίδρυσε χωριστή ενορία.

Δυό χρόνια αργότερα αναλαμβάνει εφημέριος ο π. Ευάγγελος Κούτρας, που με την πρόθυμη συμμετοχή των συνεργατών του, επιτρόπων και άλλων εθελοντών, μετατρέπει το ταπεινό ξωκλήσι σε μια ζωντανή ενορία, με πλούσιο κοινωνικό και όχι μόνο, έργο. Η εκκλησία της Αγ. Κυριακής, ως ενοριακός ναός επεκτάθηκε στα βόρεια και ανατολικά της και αγιογραφήθηκε για τρίτη φορά. 
Τα τελευταία χρόνια, το πανηγύρι της Αγ. Κυριακής είναι από τα μεγαλύτερα της Κέρκυρας, καθώς αναπτύσσεται στη νέα πλατεία της Χρυσίδας, πλάι στην εκκλησία, ακριβώς μετά το ομώνυμο ποταμάκι.

Στέφανος Πενηντάρχου Πουλημένος

Κυνοπιάστες, 05.07.2022


 

Κυριακή 16 Ιανουαρίου 2022

Βάσιμη και αβάσιμη κριτική στην "ΑΓΑΠΗ ΠΑΡΑΝΟΜΗ": ΡΑΚΗ ΣΤΗΝ ΚΕΡΚΥΡΑ ΑΠΟ ΤΟΝ 16ο ΑΙΩΝΑ - ΤΑΜΠΟΥΡΛΟ ΩΣ ΤΗ 10ΕΤΙΑ ΤΟΥ 1980

·     1591: Η συμφωνία ενός Γαστουριώτη και ενός Κυνοπιαστινού με ιδιοκτήτη ρακοκάζανου στην Μπενίτσα, για χρήση στην παραγωγή ρακής με… το αζημίωτο!

·     Το ταμπούρλο, απομεινάρι των παλαιότερων ταμπουρλονιάκαρων, που είχαμε στην Κέρκυρα ως τη 10ετία του 1980!

Με έντονη κριτική διάθεση για πολλούς, βάσιμους και μή, λόγους, αντιμετωπίστηκε στην Κέρκυρα η τηλεοπτική προβολή από την ΕΡΤ1, των δύο πρώτων επεισοδίων της σειράς εποχής με τον τίτλο "ΑΓΑΠΗ ΠΑΡΑΝΟΜΗ", βασισμένης στο ομώνυμο διήγημα του Κωνσταντίνου Θεοτόκη, που είναι γραμμένο στους Καρουσάδες, το 1906.

Μεταξύ των κύριων σημείων κριτικής βρέθηκαν σκηνές όπως:

  • Το κέρασμα ρακής στους συμπέθερους
  • Το ταμπούρλο στο λαϊκό μουσικό σχήμα που συνόδευε τα δρώμενα του γάμου

Οι κρίνοντες, ενώ έχουν δίκιο σε άλλα σημεία της κριτικής τους όπως την μελωδική απόδοση των λαϊκών δίστιχων του γάμου, την πλήρη απουσία χαρακτηριστικών της ντοπιολαλιάς μας, τα γυρίσματα σε ξένο προς την Κέρκυρα περιβάλλον κ.α., δείχνουν να το χάνουν όταν αλλού όπως στα δύο παραπάνω σημεία, αποδεδειγμένα κάνουν λάθος.

Και εξηγούμαι:

1. Η παραγωγή ΡΑΚΗΣ στην Κέρκυρα και το σχετικό κέρασμα είναι μεν σήμερα σχεδόν ξεχασμένη υπόθεση, αλλά οι μεγαλύτεροι σε ηλικία θυμούνται τα ρακοπότηρα ή ρακογιάλια που υπήρχαν σε κάθε σπίτι στην ύπαιθρο, ειδικά για την προσφορά κεράσματος σε περιπτώσεις σχετικές με το γάμο. Το γεγονός επιβεβαιώνει έγγραφο του έτους 1591 (φωτο) από τα Αρχεία Ν. Κερκύρας (νοταριακά κατάστιχα του Λιβιέρη Μώρου, φάκελος Μ. 402), που ξεκαθαρίζει το τοπίο αναφερόμενο σαφώς σε παραγωγή ρακής σε χωριά της Κέρκυρας.

Διαβάζουμε:

Έτος 1591 στο περιαύλιο του νοτάριου Λιβιέρη Μώρου στην περιοχή της Πηνίτζας (Μπενίτσα), ο ιερέας Λεονάρδος Κοντός από το Γαστούρι συμφωνεί με τους Στάθη Δαφνή από Κυνοπιάστες και Μικέλη Κοντό από Γαστούρι και τους δίνει "...ένα κακάβι της ρακής, φουρνίδο κατά την συνήθειαν, να κάμουν ρακή τον χρόνον τον ερχούμενον και να είναι υποσχόμενοι να δώσουν οι άνωθεν κυρ Στάθης και κυρ Μικέλης του άνωθεν ιερέως δια πάκτος του κακαβίου ρακή καλή βαρέλες β΄ .... δίνοντάς τους τα τζίπουρα των αμπελίων του να κάμουν ρακή εις το καλύβι του άνωθεν ιερέως....".

Σημείωση: κακάβι = καζάνι, φουρνίδο = εξοπλισμένο (με όλα του τα εξαρτήματα για την απόσταξη)

2. Οι αρχές του 20ού αιώνα ήταν μια περίοδος μετάβασης από τα παλιά παραδοσιακά μουσικά  όργανα της Κέρκυρας, το ταμπούρλο και τη νιάκαρα, στα νέα, που τα αντικατέστησαν σταδιακά. Στην αρχή, το βιολί αντικατέστησε τη νιάκαρα (οξύαυλο) και αργότερα η κιθάρα το ταμπούρλο.

Το 1906, στη βόρεια Κέρκυρα είχε καθιερωθεί το βιολί αλλά το ταμπούρλο καλά κρατούσε, όπως μαρτυρεί και φωτογραφικό ντοκουμέντο από τον Σπαρτίλα του 1909. Το ταμπούρλο στα λαϊκά μουσικά σχήματα στη βόρεια Κέρκυρα επιβίωσε σποραδικά ως τη 10ετία του 1980, ενώ αδιάψευστος μάρτυρας είναι φωτογραφία από γάμο στην Κληματιά, κατά τη 10ετία του 1960.


Κι άλλα μη βάσιμα σημεία κριτικής

Καταγράφονται και σε άλλα σημεία κριτικές που αποδεδειγμένα δεν είναι βάσιμες. Αλλά με αυτά θα ασχοληθούμε σε επόμενο σημείωμά μας.

Σάββατο 1 Ιανουαρίου 2022

Το σκυλοκρέμμυδο που φέρνει την ΚΑΛΟΧΡΟΝΙΑ και διώχνει το κακό μάτι!


Σκυλοκρέμμυδο ή ασκέλλα (αρχ. σκίλλα) το γνωστό βολβοφόρο φυτό που "φέρνει την ΚΑΛΟΧΡΟΝΙΑ και διώχνει το κακό μάτι", κατά την τοπική μας παράδοση, "κρεμάμε πάνω από την πόρτα την Πρωτοχρονιά για να μείνει θαλερό και ακμαίο το σπιτικό μας, όπως μένει και η ασκέλλα ένα και δύο χρόνια ζώντας έξω από τη μάνα γη".

Κερκυραϊκά Χρονικά, τόμος XXVI, 1982, σελ. 98-99
- ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ!
Στη φωτό (φωτό πάνω), το σκυλοκρέμμυδο ή ασκέλλα την Πρωτοχρονιά 2022, σε κοινοτική βρύση των Κυνοπιαστών. Κατά μίαν εκδοχή, στη σχέση των κατοίκων με το φυτό αυτό αποδίδεται και το πρώτο συνθετικό του ονόματος του χωριού.
Στη δεύτερη φωτό, ο πρώην δήμαρχος Αχιλλείων και πρώην Νομάρχης Κέρκυρας Στέφανος Πουλημένος κρατά το γούρικο φυτό της Πρωτοχρονιάς και δεξιά του ο Κυνοπιαστινός Πρόεδρος της Κερκυραϊκής Ένωσης Αθηνών Θωμά Σούλος.
Ένας από τους Κυνοπιαστινούς που τηρούν το έθιμο με το σκυλοκρέμμυδο, είναι ο Σπύρος Π. Πουλημένος - Χατζής, (φωτο κάτω) στον οποίο οφείλουμε και την ανάδειξη του θέματος.



Οι Κυνοπιάστες, το σκυλοκρέμμυδο (scilla) και ο σκίνος

ΝΕΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΑ ΤΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΟΝΟΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ


Η προέλευση του ονόματος του χωριού «Κυνοπιάστες» έχει γίνει κατά καιρούς, αντικείμενο πολλών και διάφορων ερμηνειών, ορισμένες από τις οποίες τροφοδοτούνται και από τις διάφορες μέχρι σήμερα εκφορές, αλλά και γραφές που συναντάμε στις αρχειακές πηγές.
Υπενθυμίζουμε ότι το όνομα του χωριού το έχουμε συναντήσει, εκτός του επίσημα καθιερωμένου Κυνοπιάστες και ως Κοινοπιάστες, Σκυλοπιάστες, Σκινοπιάστες και με πολλές από τις εκδοχές γραφής της πρώτης συλλαβής (Κινοπιάστες, Κηνοπιάστες, Γγινοπιάστες κλπ.). Είναι αλήθεια ότι μέχρι τώρα, η επίσημη εκδοχή του ονόματος Κυνοπιάστες που την πρωτοσυναντάμε σε λατινικά αρχεία του 14ου αιώνα ως Kinopiastes, εκ πρώτης όψεως, παραπέμπει σε κάποια πιθανή σχέση με τους σκύλους (αρχ. κύνες), αλλά μια νεότερη έρευνα δείχνει ότι μάλλον τα φαινόμενα απατούν.
Το φυτό και ο θάμνος

Συγκεκριμένα, στον τόμο με τον τίτλο «Η Κέρκυρα απ’ όπου χαράζει ως όπου βυθά» (εκδόσεις Αλκίνοος, 2009, σελ. 196-198), για την προέλευση του ονόματος ο ερευνητής – συγγραφέας Γεράσιμος Δημουλάς, παραπέμπει σ’ ένα φυτό το σκυλοκρέμμυδο (αρχ. σκίλλα) ή σε έναν γνωστό θάμνο, τον σκίνο, με έμφαση στο δεύτερο. Το σκυλοκρέμμυδο ή σκίλλα ή ασκέλα, από μικρή τοπική έρευνα προκύπτει ότι συνδέεται με μια πανάρχαια παράδοση που το θέλει γούρικο για την καλοχρονιά, να διώχνει το κακό μάτι για να μείνει θαλερό και ακμαίο το σπιτικό, στο οποίο το κρεμούσαν την Πρωτοχρονιά μπροστά στην πόρτα, κάτι που γίνεται αραιά πλέον, ως τις μέρες μας, στους Κυνοπιάστες. Το σκυλοκρέμμυδο είναι άγριο αυτοφυές φυτό με μακρόστενα φύλλα και βολβό, που το βρίσκουμε σε αφθονία στην κερκυραϊκή φύση. Αλλά και ο σκίνος είναι θάμνος που είχε πολλές χρήσεις συνδεδεμένες με την ζωή των κατοίκων του χωριού, είτε ως αντίδοτο στο «μάτιασμα», είτε ως φαρμακευτικό βότανο. Διαδεδομένη ήταν επίσης η χρήση των κλαδιών του στην καλαθοπλεκτική που ήταν διαδεδομένη στην περιοχή.
Η παράδοση με τα σκυλοκρέμμυδα στην Κεφαλονιά Η εκδοχή ωστόσο που θέλει την προέλευση του πρώτου συνθετικού του ονόματος Κυνοπιάστες, στο φυτό έναντι του θάμνου, ενισχύεται και από λαογραφικά στοιχεία της Κεφαλονιάς. Ο λαογράφος από το Ληξούρι, Γεράσιμος Σωτ. Γαλανός, καταγράφοντας το έθιμο με το σκυλοκρέμμυδο στο μεγαλύτερο νησί του Ιονίου, αναφέρει: «Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς έβγαιναν οι χωρικοί με τα γαϊδουράκια τους και πουλούσαν μυρσίνες, ελατόκλαρα και ασκυλοκάρες ή αγριοκρεμμύδες. Ήταν απαραίτητος ο στολισμός των σπιτιών με αυτές τις πρασινάδες σ’ όλη την διάρκεια του Δωδεκαήμερου. Μάλιστα όταν αυτές οι πρασινάδες ήταν στολισμένες με βαμβάκι έδιναν μια χειμωνιάτικη χιονισμένη ατμόσφαιρα. Σήμερα διατηρείται το έθιμο της σκυλοκάρας ή κουτσουνοκάρα ή αγιοβασιλίτσας, που δίνει πολλή χαρά στα παιδιά όταν κάνουν «γύρισμα» για να τις δώσουν. Πρόκειται για την αγριοκρεμμύδα, φυτό με βολβό, που λέγεται σκυλοκάρα καλείται δε σήμερα και αγιοβασιλίτσα, λόγω του Αγίου Βασιλείου. Επίσης, ασκιλοκάρα, σκιλοκάρα, ασκουλοκάρα και σπάνια σκινοκάρα. Είναι το γνωστό φυτό Scilla. (Βλ. Ηλίας Τσιτσέλης, Κεφαλληνικά Σύμμικτα, 3ος τόμ., Αθήνα 2003, σσ. 79-80, 140, ), Πρβλ Heldreich, σ.70, και Dalloporta, 48, όστις και ιαματικάς ιδιοτήτας επί ύδρωπος αποδίδει τω φυτώ., και Θεόκριτος, 5, 121. Θεωρείται σύμβολο και έμβλημα του χρόνου, επειδή χωρίς να ξαναφυτευτεί βγάζει μόνη της φύλλα Έτσι προοιωνίζει τη συνεχή πορεία του σπιτιού και την αναβίωση, ενάντια σε κάθε συμφορά. Η πρόληψη για τη δύναμή της αγριοκρεμμύδας έρχεται από την αρχαιότητα. Οι πρόγονοί μας πίστευαν ότι τους προστάτευε από αρρώστιες, από κακό από καταστροφές και γενικά από βασκανίες. Είναι όπως είπαμε γνωστή από τα αρχαία χρόνια, με συνήθειες ίδιες και απαράλλακτες, καθώς υπάρχουν αναφορές ότι στην εξώπορτα του Πυθαγόρα υπήρχε πάντοτε καρφωμένος ο φυλλακτήριος τούτος βολβός. Ο Διοσκουρίδης την περιγράφει (Περί ύλης Ιατρικής Β, 171) «Εστί δε και αλεξιφάρμακον όλη προ των θυρών κρεμασμένη». Είχαν δε παρατηρηθεί και θεραπευτικές ιδιότητες και τη θεωρούσαν ωφέλιμη για το άσθμα, τη φυματίωση, τη δυσεντερία, το βήχα. Χρησιμοποιήθηκε σε μεγάλες δόσεις για την εξόντωση των τρωκτικών. Με όλα τα παραπάνω καταλαβαίνουμε γιατί η αγριοκρεμμύδα έγινε σύμβολο της αναγέννησης του χρόνου. Στις μέρες μας, όταν την παραλάβει ο σπιτονοικοκύρης από τα παιδιά που τις μοιράζουν, τη βάζει στα εικονίσματα ή την κρεμάει στην εξώπορτα ή στο ταβάνι όπως έκαναν παλιά». - Μετά από αυτά, τι λέτε; Κυνοπιάστες από τους κύνες (σκύλους), εκδοχή για την οποία δεν υπάρχει οποιαδήποτε ιστορική αναφορά, ή από το φυτό σκυλοκρέμμυδο (σκίλλα) με τις τόσες πληροφορίες; Ή τέλος, από τον θάμνο σκίνο; Απόλυτα ασφαλής, προς το παρόν, απάντηση δεν υπάρχει. ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΚΑΙ ΚΑΛΑ!

                                                                    Στέφανος Πουλημένος