Πανηγυρική η γιορτής της Αγίας Κυριακής στη Χρυσίδα

Ως μία από τις πιο σημαντικές γιορτές του Ιουλίου στην περιοχή μας, γιορτάστηκε κι εφέτος το διήμερο 6 και 7 του μήνα, η μνήμη της Αγίας Κυριακής, στην ομώνυμη εκκλησία του οικισμού Χρυσίδας της Δημοτικής Κοινότητας Κυνοπιαστών.

Την παραμονή της γιορτής εψάλη ο πανηγυρικός Εσπερινός χοροστατούντος του σεβ. Μητροπολίτη κ. Νεκτάριου, παρουσία των βουλευτών Στέφανου Σαμοϊλη και Στέφανου Γκίκα και πλήθους κόσμου.

Ανήμερα της γιορτής, στην πανηγυρική μετ’ αρτοκλασίας, Θεία Λειτουργία, στον κατάμεστο από κόσμο ναό, χοροστάτησε ο Πρωτοσύγκελος της Ιεράς Μητρόπολης, Αρχιμ. Ιουστίνος, με τη συμμετοχή, πάντα, του εφημέριου π. Ευάγγελου Κούτρα και ενός διακόνου, χωρίς εκπροσώπηση της μητρικής ενορίας των Κυνοπιαστών, γεγονός που σχολιάστηκε ποικιλότροπα.

Παραμονή και ανήμερα της γιορτής, πραγματοποιήθηκε και το καθιερωμένο μεγάλο παραδοσιακό πανηγύρι, με τη συμμετοχή πλήθους κατοίκων της ευρύτερης περοχής.

Ο Σεβ. κ. Νεκτάριος για την ζωή της Αγίας

Στον εσπερινό που τελέστηκε στον πανηγυρίζοντα ναό της Αγίας Κυριακής Χρυσίδας της Δημοτικής Κοινότητας Κυνοπιαστών,  ο Σεβ. Μητροπολίτης  κ. Νεκτάριος, στο κήρυγμά του προς τους πιστούς τόνισε μεταξύ άλλων ότι η Αγία Κυριακή προήλθε από τη ρίζα ενός ευγενούς δένδρου, αυτού της χριστιανικής οικογενείας. Οι μάρτυρες του Κυρίου σε δύσκολες εποχές για την πίστη ανεδείχθησαν πρότυπα αντίστασης τόσο για την εποχή τους όσο και για σήμερα. Αντιστάθηκαν στην αμαρτία, στο κοσμικό φρόνημα, στην ασέβεια. Δεν υπολόγισαν ούτε την προσωπική τους ζωή ούτε τα οφέλη, όπως υπολογίζει ο σύγχρονος άνθρωπος, ο οποίος ζει στην κοινωνία του ωφελιμισμού και του συμφέροντος, εκ του οποίου διαχωρίστηκε από την πίστη. Οι μάρτυρες μέτρησαν τη ζωή τους με το μέτρο του Χριστού, με το μέτρο της χάριτος και της σωτηρίας. Σήμερα, για ένα τέτοιο κήρυγμα οι άνθρωποι μειδιούν με ειρωνεία. Όμως η Αγία μένει στον αιώνα.
Η Αγία προσέλαβε αυτό το ήθος και παρουσίασε αυτή την μαρτυρία διότι μεγάλωσε μέσα σε μία οικογένεια χριστιανική. Το ήθος της πίστης της έδωσε δύναμη. Την έκανε προσευχόμενο άνθρωπο. Την βοήθησε ώστε να αντέξει την πίεση του σωματικού μαρτυρίου και να νικήσει τις αντίθεες δυνάμεις. Κανένα αδιέξοδο δεν αισθάνθηκε η Αγία, παρά το μαρτύριο. Διότι η πίστη της ήταν μεγάλη. Ο σύγχρονος άνθρωπος πάλι, στα αδιέξοδά του, δεν στρέφεται προς τον Θεό, δε ζητά χρόνο προσευχής, με αποτέλεσμα να απογοητεύεται.
Ο Σεβασμιώτατος προέτρεψε τους πιστούς να μη μένουν μόνο στον υλοκρατούμενο τρόπο ζωής και να μεγαλώνουν τα παιδιά τους χωρίς Θεό, χωρίς πίστη, χωρίς προσευχή. Χρειάζεται συνεχής πνευματικός προσανατολισμός, ώστε τα παιδιά να βρίσκουν τον εαυτό τους, να βρίσκουν το δρόμο της αλήθειας κι αυτό δεν μπορεί να γίνει μόνο με τα υλικά αγαθά. Παιδεία και νουθεσία Κυρίου χρειάζεται. Ο Χριστός θα μας βοηθήσει να αλλάξουμε τον τρόπο της ζωής μας. Δεν δίνουν νόημα τα υλικά αγαθά, αλλά μόνο η σχέση με τον Χριστό. Και Εκείνος θα μας σκεπάζει, θα μας προστατεύει, θα μας οδηγεί.

Ιστορικό της εκκλησίας

O σημερινός ενοριακός ναός της Αγίας Κυριακής στον οικισμό της Χρυσίδας του Δημοτικού Διαμερίσματος Κυνοπιαστών της Δ.Ε. Αχιλλείων Δήμου Κέρκυρας, ήταν πριν τρεις δεκαετίες ένα ταπεινό ξωκλήσι της ενορίας της Υ.Θ. Ελεούσας Κυνοπιαστών. Ξωκλήσι που διατηρούσε τα βασικά χαρακτηριστικά του από τότε που κατασκευάστηκε στα τέλη του 18ου αιώνα.

Ιδιαίτερο ωστόσο, ενδιαφέρον έχει το ιστορικό της ίδρυσης της εκ­κλησίας της Αγ. Κυριακής Κρησίδας ή Χρυσίδας, για το οποίο έχουμε συλλέξει τα εξής στοιχεία:

Ιδρύθηκε ως συναδελφικός ναός με άδεια θεμελίωσης που έλαβαν οι κτήτορές του τόσο από τον Γενικό Προβλε­πτή της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας του Αγ. Μάρκου (Βε­νετίας) στην Κέρκυρα αλλά και του Μεγάλου Πρωτόπαπα της Ορθόδοξης Εκκλησίας το 1785.

Ο νέος ναός που άρχισε να οικοδομείται αμέσως, ήταν αφιερωμένος όχι μόνο στην Αγ. Κυριακή αλλά και στον Αγιο Νικόδημο και κτήτορές του ήταν 70 περ. αγρότες των Κυνοπιαστών, οι οποίοι για 6 - 7 μήνες το χρόνο, ζούσαν σε καλύβες (κατοικιές) στη Χρυσίδα, κοντά στα χωράφια που καλλιεργούσαν.

Τον τόπο για την οικοδόμηση της εκκλησίας και των πλαϊνών βοηθητικών οικημάτων διέθεσε η οικογένεια των Πενηνταρχαίων (Σπύρου και Ευσταθίου και Χριστόδουλου Πουλημένου), που είχε και έχουν σε μεγάλο βαθμό οι από­γονοί τους, στην ιδιοκτησία τους την ευρύτερη περιοχή.

Τον Ευστάθιο Πουλημένο - Πενήνταρχο του (ποτέ) Σπύ­ρου, τον βρίσκουμε δωρητή στην εκκλησία της Υ.Θ. Ελεού­σας των Κυνοπιαστών το 1820 και κυβερνήτη (επίτροπο) της Αγ. Κυριακής το 1850.

Η αγιογράφηση

Η εικόνα της Αγ. Κυριακής του 19ου αιώνα

Ο ναός αγιογραφήθηκε κατ' αρχήν στη δεκαετία του 1790 και αργότερα, το 1856.

Για τη δεύτερη αυτή αγιογράφηση και άλλα διορθώμα­τα των εικόνων στα Αρχεία Ν. Κερκύρας (Αρχείο Θρησκεί­ας, Φ. 224, υπ. 9) βρέθηκε σχετικό έγγραφο που αναφέρει:

1856 Ιουλίου 9 Ε.Π.Ι Εξαικαθαρίζω ’Εγώ ό κάτοθεν ήηογεγραμένος δη έλαβα/ and τούς Κυρίους Επιτρόπους τής Εκκλισίας τής Άγιας/ Κυρηακής εις τήν Περιοχήν Κρυσίδας διά ήκοδομές/ όποΰ έκαμαν εις τήν αύτήν Εκκλησίαν ήγουν ήκονογρα/ψίαις καί άλα διορθόματα Τάλαρα Βενέτικα οκτώ/ Ά. 8. τούς άπαφήνεται τό παρόν εις ένδιξην άληθίας/ και ήποσημιούμαι/Ίερεύς Δημήτριος Καλικιόπουλος.
(η ορθογραφία είναι του πρωτοτύπου)

Ξωκλήσι 200 χρόνια και ενοριακός ναός 30 χρόνια

O παπα Αντώνης Πουλημένος διαβάζει το ευαγγέλιο της Ανάστασης, στο ποτάμι της Χρυσίδας, τη Νια Δευτέρα (μάλλον) του 1962

Κορίτσια των Κυνοπιαστών με την εικόνα της Ανάστασης (Χρυσίδα 1966)

Για 200 περίπου χρόνια από τη θεμελίωσή της, η εκκλησία της Αγ. Κυρια­κής της Χρυσίδας ήταν ο τόπος προσευχής των αγροτών της περιοχής και των περαστικών και λειτουργούσε δύο φορές το χρόνο.
Την μία για τη γιορτή της στις 7 Ιουλίου και την άλλη, τη Δεύτερη μέρα του Πά­σχα, οπότε η λιτανεία από την «μητρική» εκκλη­σία της Υ.Θ. Ελεούσας Κυνοπιαστών, 4 χλμ. μα­κριά, κατέληγε εκεί για να μεταφέρει το μήνυμα της Ανάστασης στους ανθρώπους και τη φύση.

Στα 1985, ο οικισμός της Χρυσίδας και η ευ­ρύτερη περιοχή προς το Πέραμα και του Βρυώνη είχε συγκεντρώσει μεγάλο μόνιμο πληθυσμό κα­τοίκων και ο μακαριστός μητροπολίτης Κερκύρας Τιμόθεος, ίδρυσε χωριστή ενορία.

Το λάβαρο και η σκόλα της Υ.Θ. Ελεούσας Κυνοπιαστών στην παλιά γέφυρα (19ου αι.) του ποταμιού της Χρυσίδας (1962)

Δυό χρόνια αργότερα αναλαμβάνει εφημέρι­ος ο π. Ευάγγελος Κούτρας, που με το έργο του και την πρόθυμη συμμετοχή των συνεργατών του, επιτρόπων και άλλων εθελοντών, μετατρέπει το ταπεινό ξωκλήσι σε μια ζωντανή ενορία, με πλού­σιο κοινωνικό και πολύτιμο πνευματικό έργο.

Η εκκλησία της Αγ. Κυριακής, ως ενοριακός ναός επεκτάθηκε στα βόρεια και ανατολικά της και αγιογραφήθηκε για τρίτη φορά.

Τα τελευταία χρόνια, το πανηγύρι της Αγ. Κυ­ριακής είναι από τα μεγαλύτερα της Κέρκυρας, καθώς αναπτύσσεται στη νέα πλατεία της Χρυ­σίδας, πλάι στην εκκλησία, ακριβώς μετά το ομώ­νυμο ποταμάκι.