Μούσα Κέρκυρα - Άρθρο του Δημήτρη Γ. Μεταλληνού για το βιβλίο του Στεφ. Πουλημένου "Τα τραγούδια της Κέρκυρας"

Ευχάριστη έκπληξη αποτελεί για την τοπική μας κοινωνία, αλλά και ευρύτερα για τον Επτανησιακό Ελληνισμό, η έκδοση του βιβλίου του πρώην Νομάρχη μας κ. Στέφανου Πενηντάρχου Πουλημένου, με τίτλο «Τα Τραγούδια της Κέρκυρας, μέσα από τα λαϊκά δρώμενα και τις παραδόσεις της», από τις εκδόσεις «Corfupress» του εκλεκτού συμπολίτη μας κ. Θωμά Κατσαρού (Κέρκυρα 2019, 420 σελ.).

Ο κ. Πουλημένος, μετά από μια πανθομολογουμένως επιτυχημένη διαδρομή στα αυτοδιοικητικά ζητήματα της Κέρκυρας (Πρόεδρος Κυνοπιαστών, Δήμαρχος Αχιλλείων και Νομάρχης Κέρκυρας), διοχέτευσε την αγάπη του αυτή για την ιδιαίτερη πατρίδα μας στην αναζήτηση και ανάδειξη του κρυμμένου θησαυρού της τοπικής μας κουλτούρας και παράδοσης. Με επισταμένη μελέτη, εις βάθος διερεύνηση, συστηματική καταγραφή, αντικειμενική αξιολόγηση των διασωθέντων αρχειακών τεκμηρίων και πληροφοριών, κατόρθωσε (διότι πρόκειται, για όσους ασφαλώς γνωρίζουν, για κατόρθωμα) να εκδώσει το αναφερόμενο σημαντικό πόνημα. Η μοναδικότητα-σημαντικότητα της εν λόγω μελέτης έγκειται στο γεγονός της παρουσίασης και τεκμηρίωσης της ιστορικής συνέχειας του ελληνισμού στην έδρα του επτανησιακού γεωπολιτισμικού χώρου (Κέρκυρα), όπως αυτή καταγράφεται στην ιστορική/εθνική μας ψυχή, τα τραγούδια. Μέσα από τα κείμενα κυρίως και τη μελωδία (την οποία καταγράφει ο εκλεκτός κερκυραίος μουσικολόγος κ. Σπυρίδων Φ. Τσιλιμπάρης) των παρουσιαζόμενων ασμάτων, τεκμηριώνεται η αδιάρρηκτη σύνδεση του λαϊκού πολιτισμού και παράδοσης με τη βυζαντινή και κατ’ επέκταση αρχαιοελληνική πολιτισμική πραγματικότητα. «Αφετηρία των τραγουδιών της πλούσιας λαϊκής μουσικής παράδοσης της Κέρκυρας, είναι ο ποιητικός λόγος των ακριτικών τραγουδιών και αργότερα των βυζαντινών παραλογών, των τραγουδιών που διαδίδονται σ’ όλες τις περιοχές του ελληνικού κόσμου».

Εξίσου σημαντική με την παρουσίαση των δημοτικών τραγουδιών και της μουσικής τους καταγραφής είναι, κατά την προσωπική μας άποψη, και η προσθήκη (σ. 27-71) των πρώτων έξι υποκεφαλαίων του βιβλίου (Ιστορικό πλαίσιο, Οι Κοινωνικές Συνθήκες, Ο λαϊκός πολιτισμός, Η δημιουργία των τραγουδιών της λαϊκής παράδοσης, Οι Παραλλαγές, Από την μονοφωνία στην πολυφωνία), όπου ο συγγραφέας προσφέρει στον αναγνώστη το απαραίτητο προϋποθεσιακό πλαίσιο κατανόησης και ερμηνείας (Vorvestaendnis) του φαινομένου (χωροχρονικό πλαίσιο). Έχουν υπάρξει κι άλλες μελέτες που έχουν καταγράψει ορισμένα δημοτικά τραγούδια σε διάφορες περιοχές της πατρίδας μας. Ελάχιστες, όμως, από αυτές έχουν τολμήσει να αναλάβουν την ευθύνη της τεκμηρίωσης, στοιχείο που χαρακτηρίζει την επιστημονικότητα της μεθοδολογίας που ακολουθεί ο συγγραφέας. Άριστη και η φιλολογική επιμέλεια της έκδοσης και οι διορθώσεις από τον κ. Σωκράτη Πουλή και την κα Κατερίνα Πενηντάρχου Πουλημένου, θυγατέρα του συγγραφέα).

Θεωρούμε, ότι το συγκεκριμένο βιβλίο συμβάλλει στην κατανόηση της τοπικής μας ιστορίας και πολιτισμού και προτείνουμε να υπάρχει και να διδάσκεται σ’ όλα τα εκπαιδευτικά ιδρύματα του νησιού μας, προκειμένου οι νεοκερκυραίοι να ανακαλύψουν τον «κρυμμένο θησαυρό» της πατρίδας μας…

Σημ.: Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε στην τακτική στήλη του Δημ. Μεταλληνού "ΡΩΓΜΕΣ", στην στην εφημερίδα "Η ΚΕΡΚΥΡΑ ΣΗΜΕΡΑ" αρ.φύλλου 6367/16.11.2019