Τετάρτη 27 Νοεμβρίου 2013

Ο Στεφ. Πουλημένος εισηγητής σε ημερίδα του Δικηγορικού Συλλόγου για τον "Καλλικράτη" και το ενδεχόμενο διάσπασης του Δήμου Κέρκυρας

Ο Στέφανος Πουλημένος ήταν ένας από τους πέντε εισηγητές στην ημερίδα που διοργάνωσε ο Δικηγορικός Σύλλογος Κέρκυρας (Δ.Σ.Κ.) το Σάββατο 30 Νοεμβρίου 2013, ενόψει του προβληματισμού και των διεργασιών για τη διάσπαση ή μη του ενιαίου «καλλικρατικού» Δήμου της Κέρκυρας.
Ειδικότερα, ο Δ,Σ.Κ., “στο πλαίσιο του αναγκαίου κοινωνικού διαλόγου και προβληματισμού για την διάσπαση ή μη του ενιαίου δήμου Κέρκυρας”, διοργάνωσε το Σάββατο, στις 9.30 το πρωί, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Συλλόγου (νέο δικαστικό μέγαρο, 1ος όροφος)  ημερίδα – ανοικτή συζήτηση με θέμα: «Ο νόμος “Καλλικράτης” και η εμπειρία της Κέρκυρας. Δικαιοπολιτική αποτίμηση της εφαρμογής του».
Την ημερίδα άνοιξε με χαιρετισμό του ο Πρόεδρος του Δ.Σ.Κ. Γιάννης Βραδής.
Εισηγητές ήταν οι:
- Στέφανος Πουλημένος, δημοσιογράφος, πρώην Νομάρχης Κέρκυρας και  πρώην Δήμαρχος Αχιλλείων.
- Ιωάννης Κούρκουλος, σ. δικηγόρος, πρώην Δήμαρχος Κερκυραίων.
- Νίκος Φακιολάς, κοινωνιολόγος, πανεπιστημιακός.
- Νίκος Ράλλης, δικηγόρος, πρώην νομικός σύμβουλος ΤΕΔΚ Κέρκυρας.
- Σωτήρης Βλάχος, πολ. μηχανικός, πρώην Δήμαρχος Παρελίων Κέρκυρας.
Χαιρετισμό απηύθυνε στην εκδήλωση, ο βουλευτής Κέρκυρας του ΣΥΡΙΖΑ Στέφ. Σαμοϊλης, ενώ παρεμβάσεις έκαναν οι πρώην Δήμαρχοι Σωτ. Μικάλεφ, Τ. Καρύδης, Αλ. Αυλωνίτης, Μιχ. Κάρρας, ο Περιφ. Σύμβουλος Γιώργος Καρύδης, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Προστασίας Περιβάλλοντος Αριστοτέλης Κοσκινάς, ο Σύμβουλος της ΠΕΔ Ιόνιων Νησιών Σπ. Γουναρόπουλος, ο έμπορος Χριστ. Μούτσος κ.ά.
Το "παρών" στην ημερίδα έδωσαν ο Πρόεδρος της Ν.Ε. της ΔΗΜΑΡ Τάσος Σαλβάνος και ο Αντιπρόεδρος της ΝΟΔΕ της Ν.Δ. Γιάννης Κοντός.

Δευτέρα 18 Νοεμβρίου 2013

Γλυκοπατάτα, ένα φυτό ευλογημένο, λιτοδίαιτο, με μεγάλη θρεπτική αξία και χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, κατάλληλο για διαβητικούς

ΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝ ΤΗΣ ΓΗΣ ΤΩΝ ΚΥΝΟΠΙΑΣΤΩΝ ΠΟΥ ΕΘΡΕΨΕ ΓΕΝΙΕΣ ΚΑΙ ΓΕΝΙΕΣ
Ήταν πριν πεντακόσια περίπου χρόνια, όταν, οι Ισπανοί κατακτητές, έφερναν μαζί τους ένα καινούργιο φυτό από τη Λατινική Αμερική, ως δώρο για τη βασίλισσα τους, μαζί με τα άλλα λάφυρα. Ήταν οι πρώτες γλυκοπατάτες (πατατόνες), που ήρθαν μ’ αυτόν τον τρόπο στην Ευρώπη, όπως και τόσα άλλα είδη που συμπεριλαμβάνονται σήμερα στη διατροφή μας: την πατάτα, την πιπεριά, το καλαμπόκι, την ντομάτα, κ.λ.π..
Στην Ελλάδα ήρθε με τους Ενετούς κατακτητές, γι’ αυτό και είναι ιδιαίτερα αγαπητή στα Ιόνια νησιά και γενικά στις Ενετικές κτήσεις.
(Σ.Σ. Στην Κέρκυρα το είδος αυτό, ευδοκίμησε στην περιοχή της Χρυσίδας μέχρι τα όρια της Λιμνοθάλασσας Χαλικιόπουλου. Έθρεψε γενιές Κυνοπιαστινών και ήταν ένα από τα πιό σημαντικά προϊόντα της παραγωγής του χωριού. Οι γλυκοπατάτες ή πατατόνες διετίθεντο στην αγορά της πόλης και στα γύρω χωριά ανταλλασσόμενο - ελλείψει χρημάτων - με άλλα προϊόντα. Τώρα η παραγωγή τους είναι πολύ μικρή έως ασήμαντη).
Οι αρχαίοι Ατζέκοι την είχαν ως το σημαντικότερο στοιχείο της διατροφής τους. Στη Λατινική Αμερική, την Αφρική, την Ασία, φτιάχνουν μέχρι σήμερα από τις γλυκοπατάτες ψωμί, αλκοολούχο ποτό, αλλά και χρώμα για να βάφουν κόκκινες τις φυτικές υφαντικές ίνες.
Η γλυκοπατάτα δεν έχει καμιά σχέση με την πατάτα. Είναι εντελώς διαφορετικό φυτό, δεν είναι υπόγειος βλαστός, αλλά βολβός.

Πώς παράγεται

Κατά το μήνα Μάρτιο, οι πατατόνες που έχουν επιλεγεί για φυτό, κατά κανόνα μακρές και σχετικά λεπτές, φυτεύονται με ειδική επιμέλεια σε βραγιές, σε οριζόντια θέση, η μία κοντά και δίπλα στην άλλη (φωτο). Στη συνέχεια καλύπτονται με επιλεγμένο ελαφρύ και πλούσιο σε οργανικά στοιχεία χώμα, και πάνω σ' αυτό απλώνεται ξερό χόρτο, για να στρωθεί τελικά η επιφάνεια της βραγιάς με φυσικό χώμα του χωραφιού, το οποίο συμπυκνώνεται με ελαφρά πίεση.
Η βραγιά, ωστόσο, για να προστατευτεί από τους δύο βασικούς κινδύνους που απειλούν τη γλυκοπατάτα, τη χαμηλή - κάτω από τους 10 βαθμούς - θερμοκρασία, αλλά από το νερό των ισχυρών βροχών, καλύπτεται με ένα νάυλον, το οποίο τοποθετείται σε απόσταση από το χώμα, πάνω σε κλαδιά άγνου (λυγαριάς).



Οι βλαστοί πατατόνας, τέλη Απριλίου στη βραγιά, στον Κάτω Μύλο της Χρυσίδας.
Σε λίγο θα είναι έτοιμοι για μεταφύτευση...
Το φυτό της γλυκοπατάτας, θα χρειαστεί αραιό πότισμα και σύντομα θα "πετάξει" βλαστούς πολλούς βλαστούς οι οποίοι, τα τέλη Μαϊου έως αρχές Ιουνίου, θα μεταφυτευτούν σε λάκκους, σε απόσταση 50 - 70 εκατοστών ο ένας από τον άλλο, στο τελικό κτήμα παραγωγής της γλυκοπατάτας (πατατόνας).
Τα νέα φυτά γρήγορα θα ριζώσουν και ορισμένες από τις ρίζες τους θα μετατραπούν σε πατατόνες με δυνατότητα η παραγωγή ανά ρίζα να ξεπεράσει και το ένα κιλό.
Οι πατατόνες θα είναι έτοιμες να βγουν από τη γη, σε τέσσερις περίπου μήνες, δηλαδή περί τα τέλη Σεπτεμβρίου - αρχές Οκτωβρίου, γιατί επαναλαμβάνουμε, πρέπει να αποφύγουμε τις πολλές βροχές και τις χαμηλές θερμοκρασίες.


Ο καιρός περνά γρήγορα και αρχές Οκτωβρίου, μία εκ των Κυνοπιαστινών παραγωγών, η Ανδρονίκη Πουλημένου, βγάζει από τη γη της Χρυσίδας (στον Παλιόμυλο), τις πρώτες γλυκοπατάτες - πατατόνες, που έχουν πάρει ικανοποιητικό μέγεθος. Το βάρος τους κυμαίνεται από 1 έως 1,2 κιλά ανά ρίζα φυτού.
Οι γλυκοπατάτες θα καθαριστούν από το χώμα, αφήνοντάς το στεγνώσει καλά και θα φυλαχτούν για τρεις περίπου μήνες μακριά από την υγρασία και τις χαμηλές θερμοκρασίες είτε για οικογενειακή κατανάλωση, είτε για πώληση στην τοπική αγορά, σε ικανοποιητικές τιμές.
Λιτοδίαιτο φυτό με μεγάλη θρεπτική αξία
Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς, πώς, ένα τόσο λιτοδίαιτο φυτό, δίνει τόσες βιταμίνες κι ιχνοστοιχεία στον άνθρωπο. Ουσιαστικά δεν θέλει παρά ελάχιστη περιποίηση από τον κηπουρό. Αγαπά τα φτωχά εδάφη, αλλά γίνεται σε οποιοδήποτε έδαφος. Ζητάει λίγο νεράκι, το καλοκαίρι και δε φοβάται εχθρούς. Δεν αρρωσταίνει, δεν χορταριάζει εύκολα, δε χρειάζεται βοτάνισμα. Το μόνο πράγμα που φοβάται είναι το κρύο, οι παγωνιές. Αν προστατευτεί από το κρύο, θα δώσει πλούσιο καρπό, που διατηρείται στην αποθήκη όλο το χρόνο.
Η θρεπτική της αξία την κατατάσσει σ’ ένα από τα πιο πολύτιμα τρόφιμα. Περιέχει βιταμίνη Α, βιταμίνη C, Β καροτένιο, βιταμίνη Β6. Αποτελείται από εύπεπτους υδατάνθρακες και είναι πλούσια σε σίδηρο, ασβέστιο και πολλά άλλα ιχνοστοιχεία. Έχει αντικαρκινική και αντιοξειδωτική δράση. Σταθεροποιεί το γλυκαιμικό δείκτη προσφέροντας ανεκτίμητη βοήθεια στους διαβητικούς. Καθώς το σχήμα της μοιάζει με το πάγκρεας (φωτο δεξιά), θεωρείται ότι ενισχύει τη λειτουργία του. Τέλος, είναι ευεργετική για τη λειτουργία του εντέρου και δεν παχαίνει. Μια μεγάλη γλυκοπατάτα έχει μόνο 140 θερμίδες!
Πώς τρώγεται
Η γεύση και η υφή της θυμίζουν έντονα κάστανο. Τρώγεται βραστή ή ψητή στο φούρνο, ακόμα καλύτερα στο τζάκι. Μαγειρεύεται σε σάλτσες, σε σούπες, συνοδεύει κρεατικά και ψάρια. Τρώγεται σαν πρωινό, σαν ελαφρύ βραδινό, σαν επιδόρπιο, σαν σνακ.
Το πιο σημαντικό είναι ότι αρέσει πολύ στα παιδιά  Έτσι, είναι εύκολο να αντικαταστήσουμε τα έτοιμα, συσκευασμένα και ανθυγιεινά φαγητά, με τα οποία μπουκώνουμε τα παιδιά μας, με ένα δυναμωτικό και υγιεινό σνακ. Με τον τρόπο αυτόν, και γλυτώνουμε ένα σωρό συντηρητικά, χημικές ουσίες, ανθυγιεινά λίπη, αλάτι και ζάχαρη, αλλά και τα παιδιά συνηθίζουν στις απλές και αγνές γεύσεις.
Ακόμα και για τα μωρά είναι ευεργετική η γλυκοπατάτα. Η κρεμώδης υφή της, μπορεί ν’ αντικαταστήσει τις μαλακές παιδικές τροφές, ακόμα και τα φρούτα. Είναι προτιμότερο να τρώνε τα παιδιά μια γλυκοπατάτα, παρά ένα φρούτο εκτός εποχής. Δίνει ενέργεια, δύναμη και ανάπτυξη για το σώμα και τα κόκαλα και σπιντάρει το μυαλό.
Υγιεινές γεύσεις
Αν μάλιστα, αναμείξουμε γλυκοπατάτα με φρούτα εποχής, τότε έχουμε τον τέλειο συνδυασμό. Φτιάξτε στους μικρούς μπόμπιρες την παρακάτω συνταγή και θα με θυμηθείτε.
ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΓΕΜΙΣΤΑ: Παίρνουμε πορτοκάλια, βγάζουμε προσεκτικά την ψίχα, και την κάνουμε χυμό. Ανακατεύουμε τη γλυκοπατάτα λειωμένη σε πουρέ μαζί με το χυμό από τα πορτοκάλια. Προσθέτουμε λίγο βούτυρο και λίγη κρέμα γάλακτος, αν θέλουμε. Γεμίζουμε τα πορτοκάλια και τα ψήνουμε σε μέτριο φούρνο για 15΄. Τρώγεται ζεστό ή κρύο.
Δεν είναι καθόλου δύσκολο να τρώμε εμείς και η οικογένειά μας σωστά και υγιεινά. Δικαιολογίες και τίποτα άλλο είναι, ότι δεν έχουμε χρόνο ν’ ασχοληθούμε με την κουζίνα, ή ότι οι υγιεινές γεύσεις δεν αρέσουν στα παιδιά. Σήμερα που όλοι οι γονείς τρέχουν τραβολογώντας στα κάθε είδους φροντιστήρια και δραστηριότητες τα παιδιά τους, για να τα εφοδιάσουν κατάλληλα για το μέλλον τους, είναι σχήμα οξύμωρο να μην ενδιαφέρονται και  για τη διατροφή τους. Αρκεί να δει κανείς τι προσφέρουν οι σχολικές καντίνες, και θα διαπιστώσει τούτον τον παραλογισμό. Τι καλά που θα ήταν να πουλάνε αυτές οι καντίνες φυσικούς χυμούς φρούτων, υγιεινά σνακ, γάλα, ψωμί και τυρί, ψωμί με μέλι, σπιτικές πίττες, σπιτικά κουλουράκια!...
Κι ακόμα καλύτερα τα σχολειά να έχουν τους δικούς τους κήπους, όπου τα παιδιά θα καλλιεργούν λαχανικά και φρούτα, από τα οποία θα μπορούν να τρώνε κιόλας.
Όσο κι αν φαίνονται ουτοπικά και ανέφικτα όλα αυτά, με την πρώτη ανάγνωση, στην πραγματικότητα είναι απλά και εύκολα, αρκεί να υπάρχει η θέληση. Κι αξίζει τον  κόπο γιατί πρόκειται για τα παιδιά  μας…
Πηγή: Χαρά Σαΐτη (6-10-2009) και πληροφορίες από ντόπιους παραγωγούς

Σάββατο 16 Νοεμβρίου 2013

Οι ελιές των Κυνοπιαστών ξαναδίνουν το πολύτιμο λάδι τους

Ο ελαιόκαρπος μόλις τον περασμένο Σεπτέμβριο, με ελάχιστες, ως τότε, προσβολές από το δάκο
H πολυετής εγκατάλειψη του ελαιώνα των Κυνοπιαστών, λόγω της αστικοποίησης της ζωής των κατοίκων, δεν σημαίνει ότι οι Κυνοπιαστινοί «έχουν ξεγράψει» ολότελα τσι ελιές τους. Τώρα, στις συνθήκες της κρίσης, δεν είναι λίγοι εκείνοι που τις ξαναβλέπουν, όχι πλέον ως κτήμα – οικόπεδο για οικοδόμηση ή πώληση, που έτσι κι αλλιώς είναι πλέον έννοιες απλησίαστες, αλλά ως παραγωγικά δέντρα που δίνουν τον ευλογημένο καρπό τους από τον οποίο παράγεται το λάδι.

Η παραγωγή στους Κυνοπιάστες

Στην περιοχή των Κυνοπιαστών, το μεγαλύτερο τμήμα των 4,5 τετραγωνικών χλμ. της επικράτειας τους, ήταν καλλιεργήσιμα χωράφια σε κάμπο και λιβάδι (Χρυσίδα, Καλογερά, Αμμούσες, Κάμπος, Καπετάνιου, Παϊπόδαινα, Τσουκιά, Λιναμιές, Ανδρώνη, Καμωνά, Βούτες, (Γλι)Τζερά, Μηλιά, Κουκερή, Βάλτες κλπ.), από τα οποία οι κάτοικοι εξασφάλιζαν σχεδόν το σύνολο των αναγκών διατροφής τους. Στο υπόλοιπο μέρος στους γύρω λόφους, είναι καταγεγραμμένα περίπου 15.000 ελαιόδεντρα, τα περισσότερα από τα οποία φυτεύτηκαν πριν από αρκετούς αιώνες, στην περίοδο της Ενετοκρατίας. 

Μία από τις αρχαιότερες ελιές της Κέρκυρας (στο Σόχωρο)
Βρίσκουμε ωστόσο, ακόμη και σήμερα, ελιές πανάρχαιες, που η ηλικία τους φτάνει τα 1500 έως 2000 χρόνια
Μια τέτοια ελιά, με περίμετρο στη βάση της, 13,8 μέτρων, βρίσκουμε στο Σόχωρο (φωτο), 200 μέτρα από το κέντρο του χωριού, ενώ στη γειτονιά Αγ. Ανδρέας υπάρχει κι άλλη, ζωντανή παραγωγική ελιά, με περίμετρο 12 μέτρων!
Ο Γάλλος αξιωματικός του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, Decorse, που ήταν προϊστάμενος εφοδιασμού, σε έρευνά του για την αγροτική παραγωγή στην Κέρκυρα, το 1918, βρήκε στους Κυνοπιάστες τα εξής:

Καλλιέργεια 1200 στρεμμάτων καλαμποκιού, 800 στρεμμάτων πατάτας, 600 στεμμάτων αμπελιών, πολλά οπωροφόρα δέντρα και 14.000 ρίζες ελιές, που απέδιδαν περίπου 98.000 λίτρα λαδιού.
Παράλληλα προς αυτά, στο χωριό εκτρέφονταν 100 μοσχάρια, 600 πρόβατα 50 κατσίκια και 50 χοιρινά.

Η παραγωγή όλων αυτών των ειδών και πολλών άλλων που δεν περιλήφθηκαν στην απογραφή, αυξήθηκε σημαντικά στην περίοδο του μεσοπολέμου και αμέσως μετά την  απελευθέρωση από τη  γερμανική κατοχή. Στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών αύξησης της τοπικής αγροτικής παραγωγής, φυτεύτηκε και μεγάλος αριθμός νέων ελαιοδέντρων της κυρίως  της τοπικής ποικιλίας «λιανολιά».
Έτσι, στην περιοχή των Κυνοπιαστών καταγράψαμε για τον 20ό αιώνα, τη λειτουργία τουλάχιστον 12 ελαιοτριβείων (λουτρουβιών) διαφόρων τεχνολογιών, με τελευταίο το φυγοκεντρικό του Αντώνη Σουρβίνου στη Μηλιά. Από τη 10ετία του 1990, δεν λειτουργεί πλέον κανένα ελαιοτριβείο και οι απομείναντες μικροπαραγωγοί, αλέθουν τις ελιές τους σε ελαιουργεία γειτονικών χωριών, όπως των Καλαφατιώνων, των Σιναράδων, του Σταυρού, των Βουνιατάδων κλπ.
Η τοπική παραγωγή λαδιού, μέχρι και τη 10ετία του 1970, κάλυπτε σχεδόν το σύνολο των αναγκών της εδώ κατανάλωσης σε λάδι, ενώ η καλλιέργεια του ελαιώνα απέδιδε ακόμη σημαντικές ποσότητες καυσόξυλων από το κλάδεμα και λιόφυλλων για τη φυσική λίπανση των χωραφιών.
Από τη 10ετία του 1980, ο ελαιώνας άρχισε σιγά – σιγά να εγκαταλείπεται, ενώ οι επιδοτήσεις αποσυνδέθηκαν από την παραγωγή. Κι επειδή οι Κυνοπιάστες βρίσκονται σε μικρή απόσταση από την πόλη, ένα σημαντικό τμήμα του ελαιώνα οικοπεδοποιήθηκε, είτε εντασσόμενο στα διευρυμένα - το 1987 - όρια των οικισμών, είτε με τις διατάξεις της κατά παρέκκλιση δόμησης. Αλλά και το μη οικοπεδοποιημένο τμήμα του ελαιώνα δεν είχε καλύτερη τύχη. Εγκαταλείφθηκε στο έλεος του Θεού και πολλά ελαιοκτήματα έγιναν «ζούγκλα».

Τάσεις επιστροφής

Ο ελαιόκαρπος στα Σουρβινάτικα  (16.11.2013), έτοιμος για το ελαιοτριβείο
 Ένα μικρό τμήμα, ωστόσο, παρέμεινε με κάποια στοιχειώδη φροντίδα, για να μην αγριέψει κι ένα άλλο μικρότερο, συνέχισε να καλλιεργείται από λιγοστούς Κυνοπιαστινούς που ποτέ δεν περιφρόνησαν τον ευλογημένο καρπό.
Τελευταία, η οικονομική κρίση, αναζωογονεί το ενδιαφέρον για τις ελιές και δεν είναι λίγα τα ελαιοκτήματα τα οποία καθαρίστηκαν για να μαζευτεί ο καρπός που μέχρι πρότινος χανόταν…
Αν αυτή η τάση συνεχιστεί και νεότεροι καλλιεργητές εφαρμόσουν μερικές σύγχρονες καλλιεργητικές μεθόδους, τότε και η ποσότητα του παραγόμενου λαδιού θα αυξηθεί και η ποιότητά του θα βελτιωθεί. Υπάρχουν μεγάλα περιθώρια και απίστευτες δυνατότητες  για όποιους έχουν όρεξη για δουλειά, ακόμη και αν δεν έχουν δικές τους ελιές…

Ο ελαιόκρπος για καθαρισμό - πλύσιμο στην ελαιουργία
Ακούγεται συχνά ως δικαιολογία της εγκατάλειψης του ελαιώνα, ότι δεν συμφέρει, γιατί έχει η καλλιέργεια της ελιάς πολύ κόπο και ελάχιστη απόδοση. 
Η πραγματικότητα βέβαια είναι αυτή για όσους έχουν μείνει στα (αντι)παραγωγικά πρότυπα του παρελθόντος. 
Λάδι: Το χρυσάφι της γης μας
Γιατί, αν κάποιος σήμερα θέλει, πέρα από τη μικρή παραγωγή για τις ανάγκες της οικογένειας, επαγγελματικά ν΄ασχοληθεί με την ελιά και το λάδι – εννοούμε το ποιοτικό λάδι, πιστοποιημένο και τυποποιημένο – τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά.
Αρκεί να αναφερθεί ότι τα τελευταία χρόνια στην Κέρκυρα, νέοι συστηματικοί παραγωγοί, που πιστοποίησαν την ποιότητα του λαδιού τους και το τυποποίησαν, το διαθέτουν σε πολύ ικανοποιητικές τιμές, στην εγχώρια κατανάλωση και σε μικρές συσκευασίες στους τουρίστες – επισκέπτες του νησιού μας, ενώ γίνονται ήδη και οι πρώτες εξαγωγές, επώνυμου κερκυραϊκού λαδιού.
Δύο τέτοιες παραγωγικές επιχειρήσεις με τις επωνυμίες ΝΥΣΣΟΣ στα Βραγκανιώτικα και ΛΙΑΣΤΡΟ στους Αυλιώτες, καταγράφουν λαμπρές επιδόσεις.