Τετάρτη 15 Φεβρουαρίου 2012

Ο "Γαζιανάκης" αναβίωσε στους Κυνοπιάστες, μετά από μισόν αιώνα!



Με μεγάλη και θερμή ανταπόκριση από τον κόσμο του χωριού και πολλούς επισκέπτες από την πόλη και τα γύρω χωριά, ο Πολυφωνικός Χορός Κυνοπιαστών "Γειτονία" ξαναζωντάνεψε, την Κυριακή της Τυρινής (Τρινές) μετά από μισόν αιώνα, μία από τις παμπάλαιες παραδόσεις του τόπου, γύρω από τη γιορτή του καρναβαλιού και συγκεκριμένα της τελευταίας Κυριακής της αποκριάς. 
Πρόκειται για την παράδοση με το τραγούδι και το χορό που θυμούνταν με νοσταλγία οι μεγαλύτεροι, με το όνομα "Γαζιανάκης". Το τραγούδι αυτό που ερμηνεύτηκε - όπως παλιά - από την πρωτοχορεύτρια και επαναλαμβανόταν από τον χορό, στον οποίο συμμετείχε αυθόρμητα πολύς κόσμος, κατά το έθιμο των χωριών της Μέσης Κέρκυρας και ιδιαίτερα των Κυνοπιαστών.
Εντυπωσιακή ήταν η συμμετοχή στην εκδήλωση και κατοίκων του χωριού, μεγάλης ηλικίας, ακόμη και με κινητικά προβλήματα, που δεν έχασαν την ευκαιρία να δουν το Γαζιανάκη να αναβιώνει, με έκδηλη τη συγκίνηση και τη χαρά στα πρόσωπά τους, αλλά και με τα λόγια του τραγουδιού στα χείλη, που τα θυμόταν 50 περ. χρόνια από τότε που είχει ακουστεί για τελευταία φορά.
Ο Πολυφωνικός Χορός των Κυνοπιαστών "Γειτονία" οργάνωσε την εκδήλωση στην μικρή πλατεία του Αη Γιάννη, στο κέντρο του χωριού, με εθελοντικές συμμετοχές, χωρίς να δαπανηθεί από την οργανωτική επιτροπή, ούτε ένα ευρώ, καθώς τα μέλη του επιμερίστηκαν την δαπάνη για τις στολές που απέκτησαν, τα κεράσματα και την προβολή.
Η εκδήλωση περιλάμβανε:
1.   Εισαγωγή με το τραγούδι «Καλησπερίζω δυό καρδιές»
Ο Πολυφωνικός Χορός μπήκε στην πλατεία τραγουδώντας το, ερχόμενος από το απέναντι  στενό.
2.    Σύντομη παρουσίαση του εθίμου και του προγράμματος, από τον υπεύθυνο για τη λαογραφική έρευνα Στέφανο Πουλημένο
3.   Ο Κωσταντίνος ο Μικρός 
Μεσαιωνικό τραγούδι με πρωτοχορεύτρια την Ελένη Πουλημένου και με τη συνοδεία του Πολυφωνικού Χορού.
4.   Μια κόρη ρόδα εμάζευε
Στίχοι από λαϊκό μελόδραμα που απέδωσαν οι: Ελευθερία  Πουλημένου – Τρούλου και η Μιλίκα Σκιαδοπούλου με τη συνοδεία του Πολυφωνικού Χορού. Αφήγηση ΄Αννα Δαφνή.
5. Τρία σκοπτικά και περιπαικτικά τραγούδια.
Τραγούδησε ο Γιώργος Ανυφαντής και τον συνόδευσε ο Πολυφωνικός Χορός.
6.  Ο  Γαζιανάκης ο Μικρός
Παραδοσιακό τραγούδι της Μέσης Κέρκυρας που απέδωσε ως πρωτοχορεύτρια η Ελένη Τσαγκαροπούλου με τη συνοδεία και συμμετοχή του Πολυφωνικού Χορού. Στα μισά του χορού κλήθηκαν να συμμετάσχουν και όσοι από το κοινό επιθυμούσαν με θετική ανταπόκριση, ακόμη και μεταξύ ατόμων της νεαρής ηλικίας.
7.  Του χρόνου σαν εσήμερα  
Αποχαιρετιστήριο πολυφωνικό  τραγούδι που απέδωσε η Ελένη Πουλημένου και ο Πολυφωνικός Χορός, στον οποίο συμμετείχαν: Ελένη Πουλημένου, Μαγδαληνή Σουρβίνου, Ελένη Τσαγκαροπούλου, Ελένη Δαφνή, Νίκολη Μάζη, Μιλίκα Σκιαδόπουλου, Σοφία Ζερβοπούλου - Πουλημένου, Αγγελίνα Πουλημένου - Γιωργάκη, Ελευθερία Πουλημένου - Τρούλου, Θεοδώρα Πουλημένου, Μαρία Α. Πουλημένου, Σπυριδούλα Βραχλιώτη, Αννα Δαφνή, Αγγελική Θ. Παϊπέτη, Γιώργος Ανυφαντής, Σπύρος Α. Πουλημένος, Στέφανος Πουλημένος ενώ στην κιθάρα συνόδευσε ο Γιώργος Χονδρογιάννης (Μπεζερής).

Το ιστορικό του τραγουδιού - χορού 

Μέχρι τις αρχές της 10ετίας του 1960, γινόταν ταυτόχρονα, ανήμερα της Κυριακής της Τυρινής ή Τυροφάγου, γνωστή ως Τρινές, χοροί σε τρια κεντρικά σημεία των Κυνοπιαστών. 
Πρωτοχορευτές, που δεν ζουν πιά, όπως ο Σπύρος Ανυφαντής (Μπρέτζας), ο Σπύρος Σκιαδόπουλος (Νόρης), η Αγγελίνα Τσαγκαροπούλου, η Ουρανία Μάζη, ο Κώστας Σκιαδόπουλος (Νιόκος), Aλίκη Μάζη κ.ά. άριστοι στη μελωδική απόδοση του μακροσκελούς δημοτικού ποιήματος του Γαζιανάκη, αλλά και στην ακριβή εκτέλεση του χορευτικού ρυθμού, έσερναν το χορό και μετέδιδαν στους χορευτές, όχι μόνο λόγια, μελωδία και βήματα, αλλά και την γιορταστική διάθεση, στο πνεύμα των ημερών της αποκριάς. 

Το ποίημα "Γαζιανάκης" δεν το βρίσκουμε σε άλλη περιοχή της Ελλάδας. Αναζητώντας γι' αυτό πληροφορίες στο διαδίκτυο, το βρίσκει κανείς μόνο στην Ισπανική έκδοση με τίτλο: Baladas Griegas του Εusebi Ayensa Prat, που εκδόθηκε στη Μαδρίτη το 2000, με πηγή αναφοράς τη συλλογή "Τραγούδια, Μοιρολόγια και Λαζαρικά" του Κερκυραίου ερευνητή Γεράσιμου Σαλβάνου.
Το στοιχείο αυτό οδηγεί στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για παλιό δημοτικό τραγούδι της Κέρκυρας, με 15σύλλαβους στίχους, στα πρότυπα πολλών μεσαιωνικών ποιημάτων και τραγουδιών.

Η υπόθεση του χορευτικού τραγουδιού 

Η υπόθεση του τραγουδιού το Γαζιανάκη, αναφέρεται στον ακαταμάχητο πόθο ενός νέου για μια κοπέλα που δεν μπορούσε, με τα αυστηρά ήθη της εποχής, να τη συναντήσει και... "να την πλανέψει".Για να το επιτύχει, ντύθηκε γυναίκα, ακολουθώντας το πονηρό σχέδιο μιας γριάς που "τον ορμήνεψε".
Η μεταμφίεση του Γαζιανάκη σε γυναίκα, σύνδεσε το χορευτικό ποίημα με την περίοδο του καρναβαλιού, δίνοντας την ευκαιρία σε άντρες και γυναίκες να απελευθερωθούν για λίγο από τις δεσμεύσεις των αυστηρών ηθών και κανόνων κοινωνικής ζωής και να τραγουδήσουν με πάθος και χαρά την ιστορία που θέλει το ζευγάρι να κάνει του... "ύπνου τα κανάκια" (ερωτικά παιχνίδια) στο κρεβάτι τση Μάριως, με τα χρυσοκεντημένα σεντόνια. 

 Ο Πολυφωνικός Χορός Κυνοπιαστών "Γειτονία", μέσω του υπεύθυνου για τη λαογραφική έρευνα, απευθύνθηκε σε μία από τις μεγαλύτερες σε ηλικία γυναίκες του χωριού, την 86χρονη Σοφία χήρα Σπύρου Πουλημένου(Τάλαρου), η οποία συμμετείχε για πολλά χρόνια στο χορό του Γαζιανάκη.
 Με την εντυπωσιακή μνήμη που διαθέτει και την καλή της διάθεση, απέδωσε το ποίημα τραγουδιστά, ηχογραφήθηκε και στη συνέχεια απομαγνητοφωνήθηκε για να αναβιώσει ο χορός με το αυθεντικό, άγραφο ως τότε, ποιητικό κείμενο.
Ανάμεσα στο κοινό που παρακολούθησε την εκδήλωση αναβίωσης του "Γαζιανάκη" διακρίναμε τον πρώην Γ.Γ. της Περιφέρειας Ι.Ν. Κώστα Γεωργαλίδη, τον εφημέριο π. Χρυσόστομο, τον  π. Ανδρέα Μαζαράκη, τον πρώην Αντινομάρχη και νυν Προέδρο της Χορωδίας Κέρκυρας Τάκη Μεταλληνό, τα μέλη του Δ.Σ. της Χορωδίας Γιώργο Γλυκιώτη και Παντελή Κοντό (βαρύτονο), τον πρωην Νομ. Σύμβουλο γιατρό Σπύρο Σκιαδόπουλο, την μαέστρο της Δημοτικής Χορωδίας (πρώην Αχιλλείων) "Δημόδοκος" Δήμητρα Καλογεροπούλου κ.α.
Τεκμήριο παλαιάς παράδοσης: Η πομπή του καρναβαλιού στην πλατεία των Κυνοπιαστών το 1959
Σημειώνεται ότι τον Πολυφωνικό Χορό Κυνοπιαστών "Γειτονία" συντονίζει ο Γιώργος Εμ. Ανυφαντής, την ιστορική και λαογραφική έρευνα επιχειρεί ο Στέφανος Σπ. Πουλημένος, τα οργανωτικά και τις δημόσιες σχέσεις έχουν οι ΄Αννα Στεφ. Δαφνή και Σπύρος Αντ. Πουλημένος.

Η Συντονιστική Επιτροπή του Πολυφωνικού Χορού Κυνοπιαστών «Γειτονία», ευχαριστεί το κοινό για την προσέλευση και τη συμμετοχή και  εύχεται σε όλους:
Καλή Σαρακοστή – Και του Χρόνου…


1 σχόλιο: