Σκούτζικας: Το σαυροειδές laudakia stellio, ξαναβγήκε από τη χειμερινή κρυψώνα του στις λιθιές και ελιές των Κυνοπιαστών

Νεαρός σκούτζικας στην αυλή σπιτιού στο Μανταλιό Κυνοπιαστών

Με τις πρώτες ζεστές μέρες της άνοιξης, βγαίνουν από την χειμερία νάρκη τους πολλά ερπετά, ανάμεσα στα οποία και ο γνωστός στην Κέρκυρα, σκούτζικας. Το σαυροειδές με την επιστημονική ονομασία Laudakia stellio και παλιότερα Agama stellio, που σε άλλες περιοχές είναι γνωστό ως κροκοδειλάκι, ανήκει στην  οικογένεια Agamidae.

Στις διάφορες περιοχές της Ελλάδας, συναντάται με το όνομα Κουρκούδιαλος, Κουρκουτάς, Κουρκούταβλος, Κασιδιάρης, Άγαμα, Κορκόδειλος, Κρόκα. Η σαύρα αυτή ήταν γνωστή επίσης στους αρχαίους με το όνομα Κρεκύδειλος ή Κερκύδειλος.
Αποτελεί τον μοναδικό Ευρωπαϊκό εκπρόσωπο της οικογένειας της τροπικής σαύρας.

Στην Κέρκυρα ζει σε μεγάλους πληθυσμούς, κυρίως στο μέσο του νησιού, εντοπίζεται ιδιαίτερα στα νότια της πόλης και ειδικά στην περιοχή των Κυνοπιαστών, Γαστουρίου, Αγ. Δέκα, Καστελλάνων Μέσης, Αγ. Προκόπιου, Κουραμάδων κ.α. όπου μπορεί να γίνει με προσοχή και η παρατήρησή του, αφού δείχνει ιδιαίτερο φόβο απέναντι στον άνθρωπο και φροντίζει να εξαφανιστεί στις κουφάλες των δέντρων ή στις λιθιές. 

Η προφορική παράδοση τον θέλει να έχει μεταναστεύσει στην Κέρκυρα μέσα από τις προμήθειες ζωoτροφών του Αγγλικού στρατού ή τον αποδίδουν σε μεταφορά εδώ από κάποιο φυσιοδίφη, χωρίς βεβαίως να υπάρχει τεκμηρίωση καμιάς τέτοιας άποψης. 

Εχουν μήκος 28 – 30 cm, οι ενήλικοι, με σχετικά ίσιο κοίταγμα και τριγωνικό κεφάλι. Δεν υπάρχει ραχιαία καμπούρα (αντίθετα από πολλά άλλα agamids).

Και τα δύο φύλα και ειδικά το αρσενικό, αλλάζουν το χρώμα αναλόγως με τη διάθεση. Είναι αρκετά συνεσταλμένα, αλλά όταν εξοικειωθούν με τον άνθρωπο γίνονται αρκετά ήμερα και μπορούν να εκπαιδευτούν.

Προτιμούν τους τοίχους και τις στέγες, τις περιοχές με πέτρες και βράχια αλλά και στους κορμούς και τις κουφάλες των αιωνόβιων ελαιόδεντρων. Στις περισσότερες περιπτώσεις θα τον βρούμε σε ζευγάρια ή μικρές ομάδες να απολαμβάνει τον ήλιο.

Μερικοί ντόπιοι πιστεύουν εσφαλμένα ότι έχει ισχυρό δηλητήριο, καθώς δε γνωρίζουν επαρκώς το μικρό σαυροειδές. Στην πραγματικότητα είναι εντομοφάγο και εντελώς ακίνδυνο.

Το Laudakia stellio χρειάζεται πολύ λίγο νερό και καλύπτει τις ανάγκες του με την υπάρχουσα υγρασία.

Τη χειμερινή περίοδο έχει πολύ μικρή δραστηριότητα.

Ζευγαρώνει την περίοδο Μαρτίου - Απριλίου. Το θηλυκό γεννά κατά τον Ιούνιο 5-15 αυγά τα οποία τοποθετεί στο χώμα σε μέρος ζεστό. Εκκολάπτονται μετά από 65- 80 μέρες προς τον Αύγουστο - Σεπτέμβριο.

Έχουν παρατηρηθεί σε κάποιες ζεστές χρονιές μέχρι και δύο γεννήσεις αυγών μέσα στο έτος, με την πρώτη τον Απρίλιο και τη δεύτερη τον Ιούνιο.

Περιλαμβάνεται στα προστατευόμενα είδη της ελληνικής πανίδας (Π.Δ. 67/1981 (ΦΕΚ 23/Α, 30-1-1981, πίνακας 2/Σπονδυλωτά - Ερπετά).